Nguyên nhân, ý nghĩa cái chết của nhân vật Lão Hạc 

Nhân vật Lão Hạc trong truyện ngắn đã chọn cái chết túng quẫn, tuyệt vọng. Em hãy trình bày nguyên nhân và ý nghĩa cái chết của nhân vật Lão Hạc trong truyện.

Nguyên nhân, ý nghĩa cái chết của nhân vật Lão Hạc 

Nguyên nhân, ý nghĩa cái chết của nhân vật Lão Hạc

Nội dung bài viết

Tác giả – Tác phẩm

Nam Cao (1915 – 1951) quê ở Hà Nam. Cuộc đời, sự nghiệp văn học của ông cũng rực rỡ từ trước và sau cách mạng tháng Tám. Nói đến truyện ngắn, nghệ thuật trong xây dựng các câu chuyện của ông rất đặc sắc và lôi cuốn. Các đề tài của ông thường xoay quanh cuộc sống của những người nông dân nghèn hèn trước cách mạng tháng Tám. Với mỗi câu chuyện, ông luôn thể hiện những triết lý nhân sinh sâu sắc. Các tác phẩm tiêu biểu như: Đôi lứa xứng đôi, Nửa đêm, cười, Ở rừng…

Lão Hạc là một trong những tác phẩm xuất sắc nhất của ông viết về đề tài người nông dân, năm 1943. Trong giai đoạn trước cách mạng tháng Tám 1945, cuộc sống của những người nông dân chìm vào bóng tối với những cơ cực, bần hàn. Nam Cao đã thâm nhập vào đời sống đó thể hiện một cách giản dị những đau khổ, tuyệt vọng đó.

Khái quát về nhân vật Lão Hạc

Tình cảnh của Lão Hạc

– Vợ lão mất sớm, lão phải rơi vào cảnh gà trống nuôi con. Lam lũ nuôi con, đến khi con lão đến tuổi lấy vợ nhưng vì nhà nghèo mà nhà gái lại thách cưới cao quá nên con trai lão phải bỏ đi làm đồn điền cao su. Vì vậy, lão phải sống thui thủi một mình. Ngày qua ngày, lão nhớ con lão, chỉ biết gửi gắm thứ tình cảm đó vào một con chó – là kỉ vật của người con trai lão để lại.

– Lão yêu thương và bầu bạn với nó. Nhưng vì nghèo đói mà lão phải quyết định bán nó đi. Rồi lão dằn vặt mãi. Cậu Vàng chết rồi lão chỉ còn khoai để ăn, đến lúc khoai cũng hết, lão tự chế món ăn cho mình.

– Nghèo khổ đến nỗi lão quyết định ăn bả chó để kết thúc cuộc đời mình.

Phẩm chất của Lão Hạc

– Là một người có tấm lòng nhân hậu: Lão Hạc là người nông dân thật thà, hiền lành, chất phác. Đến ngay với Cậu Vàng, lão cũng đối xử đặc biệt, tốt như đối với đứa con của mình vậy. Lão cho nó ăn, bắt rận cho nó, bầu bạn với nó như với một con người. Đến khi phải bán cậu Vàng, lão rất ân hận và dằn vặt vì đã chót lừa một con chó.

– Tình yêu thương con sâu sắc: nếu đối với cậu Vàng, lão đối xử tốt như đối với con người thì đó cũng chính là cách lão thể hiện cái tình yêu thương con lão. Bởi đó là kỉ vật mà con trai lão để lại. Lão lo cho tương lai của con vì nghĩ nếu bán vườn thì lấy gì mà sống. Nhưng khi con lão bỏ đi thì lão lại dằn vặt bản thân. Lão ốm đau và dùng vào số tiền con lão đã cho càng làm lão khổ tâm hơn nữa. Thế là lão quyết định ra đi bằng cách ăn bả chó.

– Là một người giàu lòng tự trọng: cảm thấy có lỗi khi chót lừa một con chó. Rồi lão từ chối mọi sự giúp đỡ của ông giáo. Thậm chí lão còn tính toán chu toàn cho cái chết của lão. Để lại tiền làm ma, còn lại thiếu thì nhờ bà con hàng xóm. Lão để lại tài sản là vườn lại cho con lão và nhờ ông giáo giao lại khi con lão về.

Xem thêm >>> Phân tích cái chết của Lão Hạc (6 mẫu)

 

Nguyên nhân và ý nghĩa cái chết Lão Hạc

1. Nguyên nhân Lão Hạc chết

– Lão Hạc là một người nghèo khổ nhưng có lòng tự trọng, không muốn gây phiền hà lối xóm. Lão là con người hết sức tự trọng, quyết không nhận bố thí. Trong tình cảnh túng quẫn, tuyệt vọng lão Hạc đã bị đẩy vào con đường chết để giải thoát.

– Lão tự nguyện tìm đến cái chết một cách tự nguyện cũng. Lão Hạc người khí tiết, có lòng tự trọng. Thà chịu đói, chịu chết chứ không nhờ người khác. Cái chết đau đớn là do lão tự chọn. Lão Hạc là con người “đói cho sạch, rách cho thơm”,  con người coi trọng nhân phẩm hơn cả cuộc sống.

Suy cho cùng đây số phận chung của những người trước cách mạng tháng Tám nghèo đói và túng quẫn.

2. Ý nghĩa về cái chết của Lão Hạc

Trong truyện Lão Hạc đã chết bất ngờ trong sự nghèo đói, túng quẫn, cái chết đó hậu quả của một xã hội phong kiến mục nát. Cái chết dữ dội, đau đớn, sống trên đời có nhiều cái chết nhẹ nhàng nhưng Lão Hạc lại chọn cái chết thật đau đớn như một lời tạ lỗi với cậu Vàng- kỉ vật người con trai. Có lẽ cái chết tuy đau đớn về thể xác nhưng chắc chắn sẽ thanh thản về tâm hồn của mình.

Ý nghĩa chính: cái chết như đã tố cáo trức tiếp về xã hội phong kiến bất công, tàn ác, xấu xa đã chà đạp lên số phận đau thương của bao mảnh đời bất hạnh. Xã hội đó đẩy con người và bức chân đường cùng không lối thoát khiến họ phải tìm đến cái chết để tự giải.

Qua cái chết đó ta càng kính trọng những phẩm chất tốt đẹp, nhân cách cao quý người nông dân: chất phác, hiền lành, sống có tình có nghĩa… sau đó ta thương tiếc xót xa trước cảnh đời bi thảm của người nông dân trong chế độ cũ.

Lão Hạc chết sẽ mang đậm màu sắc bi thương, một mảng màu tối nhưng khiến người đọc có thêm niềm tin vào bản chất tốt đẹp của con người trước hoàn cảnh nghiệt ngã. Đó là giá trị nhân văn sâu sắc mà tác giả đã gửi gắm vào truyện ngắn này.

Các em xem thêm hướng dẫn liên quan đến truyện ngắn Lão Hạc:

Tóm tắt truyện ngắn Lão Hạc

Văn Học - Tags: