Phân tích Vội vàng khổ 1 bài thơ của Xuân Diệu

Hướng dẫn học sinh phân tích Vội vàng khổ 1 tác giả Xuân Diệu, đoạn mở đầu của bài thơ Vội vàng luôn để lại ấn tượng sâu sắc đối với người đọc.

Phân tích Vội vàng khổ 1

Nhắc đến mảng thơ tình yêu ta không thể không nhắc đến ông hoàng Xuân Diệu. Trong con người ông luôn căng tràn tình yêu và sức sống mãnh liệt. Chính bầu sữa tình yêu ngọt lành ấy đã nuôi dưỡng tâm hồn Xuân Diệu để rồi ông mang đến cho đời, cho người những vần thơ lai láng. “Vội Vàng” là một trong những bài thơ như thế. Trọn vẹn cảm xúc bài thơ đó là quan niệm về thời gian và tình yêu cuộc sống mãnh liệt làm nên những dư vị lắng sâu trong lòng độc giả.

Mở đầu bài thơ là những rung cảm rất đỗi chân thực:

“Tôi muốn tắt nắng đi

Cho màu đừng nhạt mất

Tôi muốn buộc gió lại

Cho hương đừng bay đi”

✅ Xem thêm >>>Dàn ý phân tích 13 câu thơ đầu bài Vội vàng

 

Ánh nắng nhè nhẹ lả lơi trên ngọn cây; gió cũng thướt tha đùa vui cùng những tia nắng, cùng hương hoa đua sắc. Một vài nét điểm xuyết cho trời xuân cũng đủ để lòng người thoáng đãng, thanh khiết. Không khi mùa xuân đang lan tỏa khắp muôn nơi; gieo vào lòng người sự thư thái, nhẹ nhàng, thanh thản. Có gió có nắng trời xanh và có cả hoa thơm tươi đẹp. Trời như được đẩy lên cao hơn, xa hơn, không gian như trải ra rộng hơn. Mênh mông bao la rộng lớn bao trọn con người. Lòng người ngây ngất và đắm chìm để tận hưởng. Bầu không gian ấy khiến tâm hồn người rạo rực, đắm say để rồi vượt qua bao giới hạn con người ta cũng chẳng thể kìm lòng mà thốt lên rằng :

“Tôi muốn tắt nắng đi.. Tôi muốn buộc gió lại”

Nắng của trời, gió của trời, nắng gió là của thiên nhiên tạo hóa, cơ sao tác giả lại muốn “tắt” muốn “buộc”. Dường như mọi cảm xúc lúc này đã dâng tràn lên đến tột cùng. Tác giả như đang muốn đoạt đi quyền của trời xanh bao la, của mẹ thiên nhiên. Tác giả muốn giữ nắng giữ gió ở lại bên mình. Người sợ rằng khi mở mắt ra ánh năng chan hòa, gió trời thanh thanh sẽ cuốn về nơi xa. Điệp ngữ “Tôi muốn” được đảo lên đầu câu như nhấn mạnh, kéo dài ra da diết nỗi niềm tâm nguyện thẳm sâu ấy của tác giả. Người không còn chỉ dừng lại ở sắc thái cảm nhận du dương nữa mà đến đây, mọi cảm xúc đã vỡ òa ra, ngân lên thành tiếng nói nghẹn ngào. Đó là nỗi khát khao mãnh liệt được sống hòa mình cùng thiên nhiên thanh bình, xanh tươi, là mong ước cháy bỏng được thâu tóm những giây phút, vẻ đẹp của tạo hóa và đất trời này đây. Hồn tác giả như đang hòa vào cùng thiên nhiên, sống trọn với thiên nhiên hữu tình, thơ mộng. Thế nhưng đó vẫn là chưa đủ, tác giả mong muốn được ôm hết vẻ đẹp ấy vào lòng, uống trọn những tâm tư của khoảnh khắc diệu kì. Người mong phút giây này, thời khắc này hãy ngừng chảy trôi để bản thân được sống cho thỏa, được cảm nhận cho kì hết sắc trời, hương hoa diệu kì.

Từ cung bậc cảm nhận rồi hòa mình và cuối cùng là nỗi cháy bỏng rạo rực níu giữ lại cho cái tôi bản thân. Các động từ manh “buộc” “tắt” đã diễn tả rất thành công những xúc cảm trong lòng nhà thơ. Bao cảm xúc như đang quy tụ, kết tinh hừng hực cuộn tràn trong lồng ngực người nghệ sĩ.

Nắng và gió vốn là sản phẩm tự nhiên, là những thực thể trừu tượng vô hình, khó nắm bắt nhưng người vẫn muốn, vẫn tha thiết được níu được buộc. Phải chăng với tác giả, nắng gió đâu còn vô tri đâu còn vô giác mà đong đầy linh hồn, hương sắc, mùi vị ngọt lành.

Những câu thơ đầu với giọng thơ khỏe khoắn, nhịp thơ 2/3 mạnh mẽ còn thể hiện tinh thần sảng khoái, tràn đầy năng lượng, ngập tràn niềm vui, đam mê thích thú của tác giả. Với tác giả thiên nhiên như tri âm tri kỉ, đến với thiên nhiên tác giả được sẻ chia cõi lòng mình, được sống hết cho đam mê bất tận, cho niềm vui thú mênh mang. Thiên nhiên với lòng người như quấn quýt, chan hòa, đan xen, điểm tô cho nhau.

Đó chính là những nét riêng, rất riêng rất độc đáo, làm nên phong cách thơ đặc trưng của ông hoàng thơ tình Xuân Diệu.

Chỉ với bốn câu thơ trân thực về cảnh và người, tác giả đã mở đầu bức tranh xuân với tất cả tâm huyết và tình yêu mãnh liệt. Giọng thơ khỏe khoắn, giàu sức sống gợi cho độc giả cảm giác hứng thú, tò mò, đắm say về những cảnh và nét vẽ tiếp theo mà tác giả sắp truyền tải. Đó hứa hẹn sẽ là những hồn thơ, thần thơ làm xao xuyến, làm “đã” và tưới mát cảm xúc độc giả.

Văn Học - Tags: