Phân tích cảnh Chí Phèo gặp Thị Nở trong tác phẩm Chí Phèo của Nam Cao
Nam Cao là nhà văn nhân dân, nhà văn hiện thực lớn của nền văn học Việt Nam. Các tác phẩm văn học của ông vừa mang tính hiện thực cao vừa để lại những giá trị nhân văn sâu sắc. Bởi vì hầu hết các tác phẩm, tác giả đều có cái nhìn đời đầy chân thực nhưng không kém phần tinh tế.
Chính bởi vậy mà hầu hết các tác phẩm văn học của ông đều thể hiện hình ảnh cuộc sống đơn giản và thật nhất. Trong đó tiêu biểu phải kể đến tác phẩm Chí Phèo. Văn bản được lấy bối cảnh năm 1945 với cuộc sống đời thực đầy khắc nghiệt. Phân tích cảnh Chí Phèo gặp Thị Nở – cuộc gặp định mệnh giúp con người tìm lại linh hồn đã mất sau bao nhiêu biến cố thăng trầm của cuộc đời. Đây có thể được coi là cuộc gặp gỡ giàu tính nhân văn để lại cảm xúc nhất trong lòng bạn đọc.
Hình ảnh Chí Phèo trước khi gặp Thị Nở
Khi còn nhỏ, Chí là một đứa trẻ mồ côi đầy bất hạnh khi bị cả cha lẫn mẹ bỏ rơi và sống cô đơn, lẻ loi. Khi đã trưởng thành có thể tự mình kiếm miếng cơm bát khoai, Chí làm thuê cho gia đình Bá Kiến. Tuy nhiên cuộc sống cũng chẳng khấm khá khi Chí Phèo luôn bị Bá Kiến ghen ghét và bị bắt giam. Dường như con người anh đã bị biến chất kể từ khi ra tù và trở thành thuộc hạ dưới quyền của Bá Kiến, đồng thời cũng trở thành con quỷ dữ của làng Vũ Đại. Đó chính là con người của Chí Phèo trước khi gặp Thị Nở.
Tuy nhiên không lâu sau Chí gặp Nở – một cô gái nghịch ngợm, “ghét cay ghét đắng”. Chính bát cháo hành với tình yêu thương và sự quan tâm chăm sóc của Thị đã đánh thức một phần con người chôn sâu trong tâm hồn Chí. Nhưng tình yêu của hai người lại bị chính mẹ ruột của Thị Nở ngăn cách. Đây chính là tin trời đánh, một bi kịch đau đớn đối với Chí. Bởi đây là lần tiếp theo Chí tiếp tục bị từ chối quyền làm người. Đó cũng chính là cao trào khiến Chí mang dao đến nhà Bá Kiến gây ra thảm án, giết Bá Kiến rồi tự sát.
Tâm trạng Chí Phèo khi gặp Thị Nở
Sau khi gặp Thị Nở, cảm xúc của Chí có sự thay đổi rõ ràng. Trước tiên, tâm trạng Chí Phèo khi gặp Thị Nở là bất ngờ và xúc động. Bởi vì đây là lần đầu tiên Chí được một người phụ nữ đút cháo. Từ trước đến giờ Chí chưa bao giờ thấy ai cho mình bất cứ thứ gì. Bởi hầu hết những gì có được đều là Chí tự đi đòi, đi cướp của người khác.
Khi nhận được bát cháo, đôi mắt anh ươn ướt, bát cháo tuy đơn giản nhưng đối với Chí nó là món quà vô giá. Nam Cao tiếp cận sâu thẳm trái tim nhân vật và thể hiện một cách mạnh mẽ quan điểm của mình về thế giới bằng những từ ngữ đơn giản và quen thuộc. Chí Phèo không khóc mà chỉ có đôi mắt “ươn ướt”. Dù chỉ là “hữu hình” nhưng người đọc có thể thấy được tất cả những cảm xúc bị đè nén. Đúng là bản chất của người lương thiện thường bị che giấu.
Đây cũng là lần đầu tiên Chí Phèo cảm nhận được những âm thanh của cuộc sống. Chỉ lúc này những âm thanh như tiếng chim hót líu lo, tiếng người cười nói mới được cảm nhận rõ ràng nhất. Những lời Nam Cao viết cho Chí thật cảm động và chân thành. Ai cũng biết và điều đó dường như diễn ra hàng ngày, nhưng bây giờ Chí mới biết. Chí càng cô đơn hơn khi hiểu hết hoàn cảnh của mình. Nỗi cô đơn của những con người sống trong xã hội loài người nhưng không được thừa nhận là con người.
Vì vậy, bát canh hành chính là liều thuốc giải độc, bát canh của tình người, hương vị của hành cũng là hương vị của tình yêu mà lần đầu tiên Chí cảm nhận được sau bao năm cuộc đời. Chính người phụ nữ xấu xí, già nua, loạn trí mà ai cũng chê chính là vị cứu tinh khơi dậy bản năng của Chí. Thị Nở đã đánh thức bản chất lương thiện tiềm ẩn trong con người Chí Phèo sau bao năm bị chôn giấu. Chỉ với đôi bàn tay cùng bát cháo đã xoa dịu trái tim ác quỷ, đánh thức bản chất con người, đánh thức sự lương thiện thiêng liêng trong sâu thẳm tâm hồn. Sức mạnh của tình yêu thương lan tỏa từ bát cháo hành, ùa đến tận sâu thẳm khối óc và trái tim của Chí, kéo anh ra khỏi cõi đời tăm tối và đưa anh đến bến bờ thiên đàng.
Phân tích cảnh Chí Phèo gặp Thị Nở
Kể từ sau cái ngày định mệnh ấy Chí Phèo luôn sống trong tâm trạng vui vẻ, tuy nhiên niềm vui ấy chẳng kéo dài được bao lâu. Khi thực tại chẳng có gì thay đổi, hình ảnh Chí trong mắt người dân Vũ Đại chẳng khác đi. Dường như chính thực tại đã kéo Chí về với tâm hồn quỷ dữ. Đỉnh điểm là sự từ chối của dì Thị Nở.
Thực tế chẳng thay đổi trong phân tích cảnh Chí Phèo gặp Thị Nở, hắn đã bán cả khuôn mặt và linh hồn con người để trở thành hiện thân của quỷ dữ – tột cùng của sự xa lánh. Bá Kiến là thủ phạm, nhưng tham gia vào đây cũng là định kiến xã hội, là thế lực tàn bạo không kém đẩy Chí vào cảnh nghèo khó, bế tắc mà đại diện cho định kiến xã hội này chính là dì của Thị Nở. Quyết tâm ngăn cản tình yêu này, cô đã chặn con đường trở lại làm người lương thiện của anh.
Đối mặt với sự tàn bạo của xã hội, loài người có xu hướng mong manh, phân mảnh. Không ngạc nhiên khi Chí Phèo tiếp tục bị từ chối. Đau đớn tột cùng, Chí tự mình uống rượu để quên đi thực tại. Nhưng dường như “càng uống càng tỉnh”, không thể làm tê liệt tâm trí anh nữa. Anh đã khóc như một đứa trẻ. Chính lúc này Chí Phèo mới nhận ra chính Bá Kiến là kẻ đã cướp đi nhân quyền, cướp đi con người và tâm hồn của mình. Tỉnh táo nhận diện kẻ thù, sự thật phũ phàng trước mắt khiến Chí quyết tâm trả thù. Lúc này, Chí đã bộc lộ những nỗi uất hận, bế tắc của mình.
Cuối cùng, Chí Phèo chỉ có một con đường duy nhất là đi. Được chết, được trả tự do, và kết thúc bi kịch đau khổ khi bị từ chối quyền làm người. Quyết định giết Bá Kiến và tự kết liễu đời mình có lẽ khiến độc giả cảm thấy chua xót. Đây là một hành động của sự tuyệt vọng và thất vọng tột cùng.
Một số ý kiến ủng hộ cho rằng đây là một cuộc sống quá bi thảm và đau khổ. Nhưng đó là một cái kết hợp lý cho xã hội lúc bấy giờ. Phân tích cảnh Chí Phèo gặp Thị Nở là đoạn trích đại diện cho tầng lớp thanh niên bị thiệt thòi, Bá Kiến đại diện cho giai cấp thống trị và Chí đại diện cho nhân dân.
Bi kịch của cuộc đời là sự thống trị và áp bức giai cấp. Chí không đấu tranh cho bản thân thì không tìm được lẽ sống và phải nhân nhượng. Chiến đấu đòi hỏi phải đổ máu. Có thể lần khác Nam Cao sẽ tìm ra giải pháp tốt hơn, nhưng hiện tại, đây là cách tốt nhất và phù hợp nhất để giải quyết vấn đề. Đó là sự tuyệt vọng, trì trệ, điêu đứng và thức tỉnh của những con người trong xã hội cũ.
Toàn bộ đoạn phân tích cảnh Chí Phèo gặp Thị Nở là một thành công không chỉ về nội dung mà còn về mặt nghệ thuật. Kết cấu truyện rất chặt chẽ và logic. Chi tiết hấp dẫn, những thay đổi mạnh mẽ, ngôn ngữ sống động và linh hoạt. Đoạn văn nói về sự thức tỉnh tâm hồn của Chí Phèo sau đêm gặp Thị Nở là một tác phẩm tuyệt vời thể hiện tư tưởng nhân đạo sâu sắc và đầy bất ngờ của Nam Cao. Nỗi đau khổ và bức thiết cũng là đặc điểm nổi bật nhất khiến Chí Phèo trở thành một trong những tác phẩm văn xuôi hay nhất của văn học Việt Nam đương đại.
Xem thêm: Phân tích 8 câu cuối bài Trao duyên
Phân Tích -