Phân tích chí khí anh hùng học sinh giỏi hay nhất
Truyện Kiều nằm trong những kiệt tác của nền văn chương Việt Nam. Đây cũng là tác phẩm được Nguyễn Du giành nhiều tâm huyết nhất. Bằng tài năng và trí tuệ của mình, Nguyễn Du vận dụng một cách sáng tạo ngôn ngữ, nghệ thuật. Qua đó giúp tái hiện sự cảm thông cho cuộc đời đầy sóng gió của Thúy Kiều và tình yêu mà nàng đã phải chịu đựng rất nhiều. Không chỉ dừng lại ở đó, tác giả cũng cho thấy sự tài tình trong các nhân vật xoay quanh Kiều. Tiêu biểu nhất là Từ Hải – hình mẫu một trang nam nhi anh dũng được thể hiện rõ nhất qua phân tích Chí khí anh hùng học sinh giỏi hay nhất.
1. Bốn câu thơ đầu
Thúy Kiều sống trong sự bẩn thỉu của chốn lầu xanh nhưng đến cuối cùng thì vận may đã mỉm cười với nàng khi nàng gặp và kết duyên cùng Từ Hải, đấng anh hùng đích thực. Sau khoảng nửa năm sống trong cảnh vợ chồng đầm ấm, Từ Hải muốn gây dựng sự nghiệp lớn nên đã từ biệt Thúy Kiều, bốn thơ câu đầu trong đoạn trích Chí khí anh hùng đã tái hiện hình ảnh người anh hùng lên đường.
“Nửa năm hương lửa đương nồng
Trượng phu thoắt đã động lòng bốn phương
Trông vời trời bể mênh mang
Thanh gươm yên ngựa lên đường thẳng rong”
Ở những đoạn trích trước, tác giả đã tái hiện một cách rõ nét cuộc sống đầy bi thương, giày vò khi bị lừa vào chốn lầu xanh thị phi. Tưởng chừng nàng sẽ sống trong cảnh tủi nhục này cả đời, nhưng may mắn đã đến, Từ Hải trở thành vị cứu tinh đời Kiều. Chàng đã giúp nàng thoát khỏi nơi lầu xanh ác mộng này.
Giữa lúc tình cảm, cuộc sống hôn nhân của Kiều và Từ vẫn đang mặn nồng thì chàng quyết định lên đường thực hiện hoài bão của đời mình. Đây cũng chính là lý do khiến cuộc tình giữa chàng và nàng sớm nở chóng tàn. Mưu cao nghiệp lớn đã thôi thúc Từ Hải dứt áo lên đường để Kiều ở lại với tình yêu dang dở.
Từ Hải “thoắt đã động lòng bốn phương”, sự tài tình của Nguyễn Du một lần nữa được sử dụng một cách khéo léo với hình ảnh tượng trưng đầy ẩn ý. “Lòng bốn phương” là ý chỉ ước nguyện, niềm khao khát của trang nam tử mưu cầu lập công, thành danh hay chính là công danh của nhân vật trữ tình.
Tương tự như vậy “trời bể mênh mang” cũng mang giá trị tương tự, lòng chàng luôn hướng về bốn phương trời đâu thể dành riêng cho chuyện cá nhân của riêng mình. Tất cả như sự ước chừng về chí hướng và tầm vóc của đấng nam nhi anh dũng Từ Hải. Người đọc có thể thấy bất cứ chuyện gì kể cả tình yêu cũng chẳng ngăn được đôi chân hướng tới công danh của chính chàng.
Ngoài ra, nếu bạn đã đọc hết kiệt tác truyện Kiều thì có thể thấy khi nhắc đến “trượng phu” là Nguyễn Du dành riêng để nói đến Từ Hải. Điều này nhằm khẳng định tinh thần lớn lao của chàng. Chỉ với thanh gươm và con ngựa, chàng trượng phu có thể tự tin và ung dung lên đường mà chẳng cần lo lắng điều chi.
Thông qua đó ta có thể thấy được Từ Hải chính là biểu tượng, là hình mẫu lý tưởng của một người con trai dám nghĩ, dám làm mưu cao chí lớn. Điều này chứng tỏ Kiều đã chọn đúng người để gửi gắm cuộc đời mình cho quãng thời gian còn lại. Vậy mà trớ trêu thay ông trời một lần nữa cướp đi những người quan trọng trong cuộc đời nàng.
2. Tám câu thơ tiếp theo
Đối với nàng, Từ Hải không những là phu quân mà nàng yêu thương, kính trọng mà chàng còn là ân nhân vì chính chàng đã cứu Thúy Kiều thoát khỏi chốn thanh lâu xô bồ. Trước khi Từ Hải quyết định lên đường, cô biết mình không thể cản được anh, nhưng nàng cũng không thể để anh một mình. Thúy Kiều tỏ ý muốn được theo chàng để chăm chút, chỉnh túi cho Từ Hải với tám câu thơ tiếp theo trong bài phân tích Chí khí anh hùng học sinh giỏi.
“Nàng rằng: Phận gái chữ tòng
Chàng đi thiếp cũng quyết lòng xin đi”
Nàng Kiều tuân theo ý niệm “xuất giá tòng phu” của đạo Nho xưa và muốn được theo để chăm sóc, hỗ trợ cho chàng Từ Hải. Đứng trước lời cầu xin chân tình của Kiều, mặc dù Từ Hải rất cảm động nhưng đến phút cuối thì chàng cũng không đồng ý. Như để động viên nàng, Từ Hải hứa rằng sẽ không bao giờ quay về khi chưa có công lao để vun vén cho một “gia đình”.
“Từ rằng: Tâm phúc tương tri
Sao chưa thoát khỏi nữ nhi thường tình?
Bao giờ mười vạn tinh binh
Tiếng chiêng dậy đất, bóng tinh rợp đường
Làm cho rõ mặt phi thường
Bấy giờ ta sẽ rước nàng nghi gia”
Dù nàng rất có lòng nhưng đối với Từ Hải thì nàng không chỉ là người con gái mà chàng yêu thương, muốn gắn bó mà còn là một người bạn tri kỷ. Và chàng biết rằng những lý tưởng mà mình hướng tới thì nàng đều hiểu và sẽ thông cảm cho quyết định của mình.
Do vậy, Từ Hải mong muốn nàng sẽ vượt qua định kiến “thoát khỏi nữ nhi thường tình” cũng chính là rào cản của nữ nhi trong thời phong kiến luôn bị quan niệm và định kiến kiềm chân. Từ Hải khẳng định mình vẫn luôn có trách nhiệm và sẽ chịu trách nhiệm với nàng nhưng không phải bây giờ. Chàng hứa khi có vinh quang, thành danh, chàng chắc chắn sẽ quay về cùng nàng xây dựng tổ ấm hạnh phúc.
3. Sáu câu cuối đoạn trích
Ở đoạn thơ bên trên, chàng Hải muốn trách móc người con trai về những khuyết điểm của người con gái bình thường. Vậy mà sáu câu cuối đoạn trích, chàng lại cẩn thận bày tỏ sự quan tâm, động viên nàng, tự tin đem lòng can đảm đi bốn phương. Nhưng Từ Hải cũng hiểu rằng con đường chàng đi còn lắm gian nan: Bốn vùng trời đất kiếp người, vô tổ quốc.
Từ Hải không muốn để nàng Kiều theo mình. Một phần vì chàng không muốn nàng gặp rắc rối, một phần vì không muốn dồn cô đến chỗ nguy hiểm. Rốt cuộc, sau bao nỗi nhớ nhung, Từ Hải cuối cùng cũng bắt đầu con đường của riêng mình.
Nguyễn Du mượn hình ảnh con chim đại bàng trong văn học cổ, thường tượng trưng cho khát vọng của những người hùng với lòng dũng cảm phi thường, muốn làm nên công danh vĩ đại để nhắc đến Từ Hải. Quyết định lên đường đột ngột không báo trước, thái độ kiên quyết khi chia tay, niềm tin chiến thắng… tất cả những điều đó thể hiện tinh thần của chàng.
Đã đến lúc những chú chim sải cánh và bay 9000 dặm trên gió và mây. Phân tích Chí khí anh hùng học sinh giỏi giúp độc giả hiểu rõ hơn về nhân vật Từ Hải cũng như sự tài tình của Nguyễn Du.
Hình tượng trang nam tử Từ Hải là sự sáng tạo lớn của Nguyễn Du cả về cảm hứng, thẩm mỹ và nghệ thuật. Điều này cho thấy khả năng của Nguyễn Du trong việc thể hiện tinh thần anh hùng và hành trình tìm kiếm tự do của mình.
Hình tượng Từ Hải trong thơ Nguyễn Du chính là hình ảnh thể hiện sự dũng cảm và mạnh mẽ của hành động theo đuổi công lý vẫn còn âm ỉ trong cuộc sống tù túng của xã hội cũ. Từ Hải ra trận vì nghị lực và bản lĩnh với hy vọng không để những người như Thúy Kiều bất hạnh trước những bất công bị chà đạp.
Nguyễn Du thực hiện rất xuất sắc việc lựa chọn ngôn từ, hình ảnh và giải pháp lí tưởng hoá để Từ Hải trở thành một hình tượng hiếm có với những nét tính cách đằm thắm, sôi nổi. Câu nói ngắn gọn, nhưng ý nghĩa rất lớn. Nó càng làm nổi bật nhân vật anh hùng Từ Hải, con người mẫu mực và lý tưởng nhất trong kiệt tác Truyện Kiều của đại thi hào Nguyễn Du.
Đoạn trích này xứng đáng là tiêu biểu cho nghệ thuật xây dựng nhân vật độc đáo của Nguyễn Du. Đó cũng là nhân tố làm nên thành công của tác phẩm thông qua phân tích Chí khí anh hùng học sinh giỏi. Từ Hải là hình tượng quy ước được thể hiện qua hình tượng, qua hành động ngang hàng với vũ trụ, với tâm thế anh hùng, sự nghiệp lớn lao. Đó cũng là một nét mới trong cách xây dựng hình tượng trang nam tử của Nguyễn Du trong văn học trung đại.
Xem thêm: Phân tích nhân vật ông Sáu trong tác phẩm chiếc lược ngà